1 من به باد سوءظن دارم
به تو كه مي‌رسد/ نسيم مي‌شود...
كشف قشنگي كه خوانديد از كتاب «دهانم بوي مريم مي‌دهد» سروده رفيق ما كيوان مهرگان است. كيوان كه روزنامه‌نگاري برجسته هم هست و البته شاعر! دومين مجموعه شعرش را چند روزي است كه توسط نشر مرواريد به بازار كتاب فرستاده و از قضا مانند دفتر اولش كتاب گل هم كرده و در ليست پرفروش‌هاي هفته قرار گرفته است. احتمالا نخستين دفتر كيوان را برخي نديده‌اند اما حتما در جريان سرقتي (خدايي اين يكي را نمي‌شود گفت تواتر و امثالهم) كه از نام مجموعه‌اش توسط يكي از ترانه‌سراهای معروف شد و كلي هم گل كرد هستيد، منظور نام كتاب نخست دوست روزنامه‌نگار ماست كه سال‌ها قبل منتشر كرده بود كه «تو و جاده همدستيد». البته ايرادي هم ندارد كيوان اينقدر دلش بزرگ هست كه از كار غيرحرفه‌اي ترانه‌سراي حرفه‌اي با خنده‌اي زيرسيبيلي بگذرد. به هر رو اهل كرمانشاه است و اگرچه سبيل‌هايش را تراشيده اما مرامش همان است كه گفتم. اما مجموعه شعر او؛ من قصد ندارم نقد و نظري كلي درباره شعرش در اين ستون بدهم كه ممكن است كار به درازا بكشد و وزن دنيا تمام شود نيمه‌راه. اما همين‌قدر بگويم كه علاقه شخصي شاعر به نوشتن شعرهاي كوتاه چند سطري است و شعرش كشف‌محور است و كمتر شما بازي‌هاي زباني و عنصر روايت را در ديد كل‌نگر در آثارش مي‌بينيد. زمينه عاطفي شعرها بسيار بالاست و شاعر مدام در كوچه پس‌كوچه‌هاي عاشقانه خود با آهنگ ملايمي شما را به خوانشي رمانتيك از تنهايي و خلوتش فرا مي‌خواند، اگر به قول استاد فيلمساز عباس كيارستمي دنبال آن هستيد كه شعري را اس‌ام‌اس كنيد، بي‌شك «دهانم بوي مريم مي‌دهد» يكي از بهترين گزينه‌هاي عاشقانه امروزي‌تان مي‌تواند باشد:
وقتي مرا به زندان بردند/ روزنامه‌ها همه چيز را نوشتند/ الا دلي/ كه روي دستان تو مانده بود
2 چند تن از دوستان تماس داشتند و مدام از جايزه شعر خبرنگاران مي‌پرسيدند. عرضم به حضورتان بنده هم عجالتا همانقدر مي‌دانم كه شما مي‌دانيد اما براي گروهي از دوستان شاعر كه به فراخوان دسترسي نداشته‌اند يك‌بار ديگر فراخوان را خلاصه مي‌آورم تا اگر قرار است در اين جايزه خصوصي شركت كنند زودتر دستي بجنبانند.
ششمين دوره جايزه شعر خبرنگاران در دو بخش كتاب و ويژه و با داوري 10 نفر از خبرنگاران حوزه شعر و ادبيات برگزار مي‌شود. در بخش كتاب، آن دسته از شاعران و ناشراني كه در سال 1389 مجموعه شعر منتشر كرده‌اند مي‌توانند با توجه به شرايط زير در اين بخش شركت كنند:
1- كتاب در سال 1389 منتشر و در شناسنامه كتاب ذكر شده باشد. 2- چاپ اول و به زبان فارسي باشد. 3- برگزيده اشعار نباشد. علاقه‌مندان مي‌توانند پنج نسخه از اثر خود را تا تاريخ پايان شهريورماه 1390 به نشاني تهران، صندوق پستي 3496–16765، دبيرخانه جايزه شعر خبرنگاران بفرستند.
در بخش ويژه نيز آن دسته از شاعراني كه تاكنون كتاب منتشر نكرده‌اند با توجه به شرايط زير مي‌توانند آثار خود را به نشاني [email protected] ارسال كنند.
1- علاقه‌منداني كه در اين بخش شركت مي‌كنند، نبايد تاكنون (چه در سال‌هاي گذشته و چه در سال جاري) كتاب منتشر كرده يا براي انتشار به ناشري سپرده باشند. 2- شعرها بايد به زبان فارسي باشد. 3- تعداد شعرها بايد بين 40 تا 50 قطعه بوده و در صورتي كه شعرها اين تعداد نباشد لازم است تعداد صفحه‌هاي شعرهاي ارسالي بين 80 تا 100 صفحه باشد. 4- آثار بايد در فرمت ويندوز word 2003 يا word 2007 باشد. از ارسال اثر در قالب pdf خودداري شود.در اين بخش علاقه‌مندان مي‌توانند تا پايان شهريورماه 1390 شعرهاي خود را ارسال كنند.
داوران بخش كتاب را عليرضا بهرامي، ساره دستاران، ياسين نمكچيان، لادن نيكنام و محمد ولي‌زاده و بخش ويژه را محمدهاشم اكبرياني، عليرضا عباسي، محسن بوالحسني، محسن فرجي و پوريا سوري تشكيل مي‌دهند.
3 و اما جمعه‌اي كه گذشت 28 مرداد سالگرد كودتا بود و جمعه‌اي كه در پيش روست، 4 شهريور بيست‌ويكمين سال درگذشت شاعر شكست، مهدي اخوان ثالث. از كودتا كه گذشتيم اما شعر شكست همچنان طرفدار دارد و از قضا همين روزها هم در رديف اخبار هست كه به‌زودي اثر تازه‌اي از اشعار اخوان با آهنگسازي مجيد درخشاني به بازار اقلام فرهنگي عرضه مي‌شود كه مي‌تواند يادآور اثر ماندگار «قاصدك» با صداي اخوان باشد كه آهنگساز آن اثر هم مجيد درخشاني بود. چندي‌پيش فرصتي دست داد تا با درخشاني درباره سابقه آشنايي و كاري‌اش با مهدي اخوان‌ثالث گفت‌وگو كنم كه گفتم تا فرصت از دست نرفته بخشي از آن را ضميمه وزن دنياي اين هفته كنم تا شما هم در لذت اين تاريخ‌خواني با من شريك شويد:
آشنايي شما با اخوان به چه سالي باز مي‌گردد آيا شما قبل از ساخت موسيقي متن كاست قاصدك با او حشرونشري داشتيد؟
اولين‌بار كه اخوان بزرگ را ديدم 26-25 ساله بودم، اوايل دهه 60. آن سال‌ها من توسط استاد عليزاده به شركت ابتكار براي همكاري معرفي شدم. در ابتدا با آقاي م.آزاد كه آنجا كار مي‌كردند براي كودكان كار مي‌ساختم و بعد از مهاجرت آقاي عليزاده و به سفارش ايشان همكاري جدي‌تري را با ابتكار شروع كردم.
در رفت و آمد‌هايي كه در شركت ابتكار داشتم آقاي شاملو و اخوان را ملاقات مي‌كردم اما چون سن كمي داشتم رابطه نزديكي از آنگونه كه بتوان حشر و نشر خواندش برقرار نمي‌شد. در مورد همكاري‌مان هم در كاست قاصدك بايد بگويم موسيقي‌اي كه من براي اشعار ايشان ساختم تنها بر مبناي رابطه عاطفي من با فضاي كلي شعر اخوان بود و البته بايد اضافه كنم موسيقي من جداگانه ساخته شد، ايشان هم در زماني ديگر دكلمه‌ها را ضبط كردند و بعدها اين دو با هم ميكس شد و كاست قاصدك شكل گرفت كه در آن زمان (انتشار قاصدك) من در ايران نبودم. بعد از آن روزها ديگر ديدار من و اخوان ميسر نشد تا براي آخرين‌بار اخوان را سال 69 در شب شعر كلن ديدم.
همان‌طور كه مي‌دانيد اخوان هم در جواني تار مي‌نواخته، شما هم كه استاد تار هستيد، اين مساله شما را به اخوان نزديك‌تر نمي‌كرد؟
چرا! دقيقا اين مساله وجود داشت. ساختن موسيقي روي شعرهاي اخوان براي من كه آن سال‌ها جوان و تازه‌كار بودم شانس بزرگي بود كه با كمك استاد عليزاده نصيب من شد. اخوان با اينكه شعر نو مي‌گويد حس شعرش به موسيقي ايراني بسيار نزديك است. البته من بعد‌ها متوجه شدم ايشان به تار و تنبور و سه‌تار علاقه زيادي داشتند و اگر امروز آن اثر (قاصدك) را مي‌ساختم مسلما به تار نقش اصلي را مي‌دادم. هرچند در اثرهاي ديگري كه روي اشعار اخوان ساخته و خواهم ساخت سعي خواهم كرد از اين سازها استفاده بيشتري كنم.
ظرفيت‌هاي موسيقايي شعر اخوان چيست كه مي‌گوييد به موسيقي ايراني نزديك‌تر است؟
مفهوم كلي و حال و هواي شعر اخوان كاملا ايراني است بر خلاف شعر شاملو كه ايراني نيست - چرا كه شاملو اعتقادي به موسيقي ايراني نداشت و موسيقي كلاسيك غرب را مي‌پسنديد- غم و اندوه و ياس كه به علت شكست‌هاي سياسي زمانه اخوان در شعر او وجود داشت هم به نزديكي شعرش به موسيقي ايراني كمك مي‌كند و اگر كمي تخصصي‌تر بخواهم بگويم حسي كه من ناخودآگاه در زمان كاركردن روي اشعار اخوان دارم بيشتر در فضاي دستگاه شور و متعلقاتش است كه فضاي غمگيني است.
4 در صورت تمايل نظرتان با ايميل soori. [email protected] com با من در ميان بگذاريد.
اين ستون و صفحه شنبه‌ها منتشر مي‌شود