با همين ترفند بود كه نخستين جلسه به پايان رسيد و تشكيل شوراي عالي سينما در دستوركار معاونت سينمايي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي قرار گرفت. با اين وجود، دومين جلسه بدون حضور محمود احمدينژاد و در دفتر وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي تشكيل شد و بررسي راهكارهاي ارتقاي سينما در سطح كشور در دستوركار اين جلسه بود. اما از آن دي‌ماه تا به امروز، چيزي بيشتر از خبرهاي ضدونقيض از شوراي عالي سينما شنيده نشد، تا جايي كه خبر استعفاي اعضاي آن، بيشتر از تشكيل جلساتش به بيرون راه پيدا مي‌كرد. حالا قرار بر اين بود كه يك نهاد دولتي، با تمام قدرت قدم به عرصه‌اي صنفي بگذارد و سازوكار اوضاع را تغيير دهد. در همان روزهاي سرد دي‌ماه، در نخستين جلسه هيات‌مديره خانه سينما، فرهاد توحيدي، فيلمنامه‌نويس كه به‌عنوان رئيس و سخنگوي هيات‌مديره خانه سينما حضور داشت، درباره شوراي عالي سينما سخناني به زبان آورد و از يك‌سو تشكيل چنين شورايي را خوب و مهم ارزيابي كرد و از سوي ديگر، تيغ انتقاد خود را به سمت هيات‌مديره اين شورا گرفت. به اين ترتيب، نه‌تنها حذف خانه سينما و اهالي فعال اين صنف مشهود و مشخص بود بلكه شوراي عالي سينما مي‌رفت تا يك‌تنه و با تمام قوا تكليف سينماي ايران را مشخص كند.
از دي‌ماه سال گذشته تا به امروز، خبر رسمي و اجرايي و جدي از شوراي عالي سينما به بيرون راه پيدا نمي‌كرد. اما دقيقا همان‌طور كه نخستين جلسه اين شورا به ناگهان تشكيل شد و حضور محمود احمدينژاد به آن رسميت بخشيد، آيين‌نامه اين شورا نيز با امضاي محمود احمدينژاد به‌عنوان رئيس‌جمهور و رئيس شوراي عالي سينما منتشر شد تا آيين‌نامه را تبديل به يك اصل اجرايي كند. با توجه به اين آيين‌نامه، قرار است پس از رسيدن به پيش‌نيازهاي سازمان سينمايي كشور، معاونت سينمايي از ميان برود و به جاي آن، سازمان سينمايي كشور جايگزين شود و از سوي ديگر، معاون امور سينمايي و سمعي و بصري وزارت ارشاد، معاونتي كه جواد شمقدري در حال حاضر مديريت آن را عهده‌دار است، به‌عنوان رئيس سازمان سينمايي كشور شناخته شود. از سوي ديگر، دبيرخانه‌اي براي اين سازمان درنظر گرفته مي‌شود تا هماهنگي، برنامه‌ريزي و تدارك برگزاري جلسات شوراي عالي، كميسيون و كميته‌هاي تخصصي آن، ارجاع امور به كميسيون و كارگروه‌هاي تخصصي حسب‌نظر دبير شوراي عالي و تهيه پيش‌نويس دستور و صورتجلسات و مصوبات شوراي عالي، كميسيون و كميته‌هاي تخصصي، بايگاني و ارسال و دريافت مكاتبات و مستندات مربوط و ساير امور اجرايي شوراي عالي و كميسيون و كارگروه‌هاي تخصصي، را زير نظر داشته باشد. رئيس دبيرخانه شوراي عالي به پيشنهاد دبير شوراي عالي و حكم نايب‌رئيس شوراي عالي براي مدت دو سال منصوب مي‌شود. نايب‌رئيس شوراي عالي، سيدمحمد حسيني، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي ايران خواهد بود.
نداشتن آيين‌نامه براي شوراي عالي سينما، يكي از نخستين ايراداتي بود كه به اين شورا وارد مي‌شد و حالا، در نخستين روزهاي شهريورماه سال 90، در فاصله‌اي 9 ماهه از نخستين جلسه اين شورا، تشكيل شوراي عالي سينما با استناد به اصول 127 و 138 قانون اساسي رسميت مي‌يابد و قرار است اعمال سياست‌هاي واحد و متمركز در حوزه سينماي ايران، مديريت واحد و متمركز تمامي منابع و امكانات ملي در عرصه سينما، پيشرفت همه‌جانبه كمي و كيفي توانمندي‌هاي ملي در عرصه سينما، پيشرفت متوازن زيرساخت‌هاي سينماي ايران، تقويت مولفه‌هاي سينماي ملي به‌عنوان يكي از عناصر هويت اسلامي ـ ايراني، رونق اقتصاد سينما و توانمندسازي بخش غيردولتي فعال در حوزه سينما، حمايت و هدايت سينماي ايران در جهت تحقق اهداف فرهنگي انقلاب اسلامي، ارتقاي حضور اثرگذار و مشاركت سينماي ايران در عرصه بين‌المللي، گسترش، تنظيم و ساماندهي بازار فيلم در راستاي توسعه اقتصاد سينما و پاسخگويي به نيازها و مطالبات مخاطبان و افزايش كمي و ارتقاي كيفي توليدات سينماي ايران با توجه به مضامين، موضوعات و سوژه‌هاي ارزشمند در دستوركار اين شورا قرار گيرد. از اين به بعد، شوراي عالي سينما وظايفي ازجمله تصويب سياست‌هاي كلان سينماي ايران، تعيين سازوكارهاي لازم براي اعمال مديريت هماهنگ منابع و امكانات ملي در عرصه سينما، تصويب برنامه‌هاي حمايت از توليد آثار فاخر سينمايي، تصويب شيوه‌هاي حمايت از توسعه شهرك‌ها، پرديس‌ها و فضاهاي سينمايي، ارائه تسهيلات و پشتيباني مالي و اعتباري و حمايت از تأمين كالاها، خدمات و فعاليت‌هاي سينمايي، تصويب طرح‌هاي كلان و راهبردي سينماي ايران و اختصاص منابع لازم، پيشنهاد مقررات و لوايح موردنياز در حوزه سينما به مراجع ذيربط، اتخاذ راهكارهاي مناسب و اصلاح زيرساخت‌ها به‌منظور بهبود شيوه‌هاي آموزش و تربيت سينماگران متعهد و تصويب برنامه‌هاي حمايت از فعاليت‌هاي پژوهشي و دستيابي به فناوري‌هاي روز در حوزه صنعت سينما را برعهده خواهد داشت. به اين ترتيب است كه بارقه‌هاي تلاش براي حمايت از صنف خانه سينما، با تشكيل اين سازمان از ميان مي‌رود و بخشي از برنامه‌هاي فرهنگي كه در دستوركار خانه سينما قرار داشت، زمينه لازم را از دست مي‌دهد.
شكل اجرايي جلسات شوراي عالي سينما نيز در آيين‌نامه‌اي كه روز گذشته روي سايت دولت قرار گرفت، پيش‌بيني شده است. بر طبق اين آيين‌نامه، جلسات شوراي عالي سينما با حضور رئيس يا نايب‌رئيس و حداقل دوسوم اعضا رسميـت يافته و تصميمات آن با موافقت اكثريت حاضران و تاييد رئيس‌جمهور اتخاذ مي‌شود. تصميمان اين شورا پس از آنكه به تاييد محمود احمدينژاد رسيد، توسط رئيس جلسه شوراي عالي سينما ابلاغ مي‌شود و حسب مورد در حكم تصميمات رئيس‌جمهور و هيات وزيران و در چارچوب قوانين و مقررات مربوط براي تمامي دستگاه‌هاي اجرايي و مراجع ذيربط لازم‌الاجراست. جلسات شورا حداقل هر سه ماه يك‌بار به دعوت دبير شوراي عالي تشكيل مي‌شود و دستور جلسات با هماهنگي رئيس شوراي عالي توسط دبير آن تعيين و به همراه مستندات مربوط حداقل 10 روز پيش از تشكيل جلسه براي اعضا ارسال مي‌شود. از سوي ديگر مشخص شده كميسيون تخصصي شوراي عالي سينما با اين تركيب تشكيل خواهد شد؛ وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي (رئيس كميسيون تخصصي شوراي عالي)، معاون امور سينمايي و سمعي و بصري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي (نايب‌رئيس كميسيون تخصصي شوراي عالي)، هفت (7) نفر كارشناسان سينمايي و سينماگران عضو شوراي عالي سينما و سه (3) نفر صاحب‌نظر از سينماگران معتبر و شناخته‌شده و كارشناسان سينما به انتخاب شوراي عالي سينما. بر اين اساس، «كميسيون تخصصي شوراي عالي سينما» مي‌تواند كارگروه‌هاي تخصصي تشكيل دهد. تركيب اعضاي وظايف و اختيارات اين كارگروه‌ها با پيشنهاد رئيس كميسيون تخصصي شوراي عالي به تصويب كميسيون تخصصي خواهد رسيد.
ردپاي دولت در سينما پررنگ‌تر مي‌شود
نگار مفيد: دي‌ماه سال 1389، در حالي كه هنوز تعريف مشخص و دقيقي از شوراي عالي سينما ارائه نشده بود، گروهي از دست‌اندركاران سينماي ايران در جلسه‌اي با حضور محمود احمدينژاد و اسفنديار رحيم‌مشايي شركت كردند و صحبت‌هايي درباره سينماي ايران به زبان آمد؛ صحبت‌هايي با همان رنگ و بوي ناكارآمد هميشگي به همراه كمي هم مهرباني و الفت كه هميشه در صحبت‌هاي رئيس‌جمهور وجود دارد.