دلار در روز شنبه هفته گذشته 1235 تومان نرخگذاري شده بود كه اين نرخ در دو روز پس از آن به قيمت 1245 تومان رسيد و حال به بالاتر از 1300 تومان رسيده است. قيمت سكه در روز پنجشنبه با اندكي كاهش به 586 هزار تومان رسيد و نرخ دلار آمريكا نيز با كمي افزايش از مرز هزار و 300 تومان گذشت. همچنين اين كارشناسان تقاضاي ارزي مسافران حج به بازار ارز را از ديگر دلايلي ميدانند كه باعث شده امروز نرخ دلار افزايش يابد. همچنين سال گذشته در همين ايام بود كه بازار ارز كشور دچار شوك بزرگي شد و براي اولينبار قيمتهاي جديدي در اين بازار ركوردزني كردند. همچنين گزارشها حاكي از آن است كه افزايش نرخ دلار باعث افزايش نرخ سكه شده است.
سكه طرح قديم در بازار آزاد در روز پنجشنبه 610 هزار تومان، سكه طرح جديد 586 هزار تومان، نيمسكه 281 هزار تومان، ربعسكه 147 هزار تومان و سكه يك گرمي 75 هزار تومان بود. بر اين اساس، هر مثقال طلاي 17 عيار نيز 224 هزار و 800 تومان، هر مثقال طلاي 18 عيار 239 هزار و 150 تومان و هر گرم طلاي 18 عيار 51 هزار و 900 تومان بود. همچنين دلار آمريكا در روز پنجشنبه با عبور از مرز هزار و 300 تومان ركورد جديد زد و به هزار و 302 تومان رسيد؛ يورو نيز هزار و 778 تومان و پوند دو هزار و 52 تومان بود.
افزایش تقاضا با آغاز مراسم حج
شاهين شايانآراني كارشناس اقتصادي در گفتوگو با تدبیر خبر، فرارسيدن مراسم حج را از دلايل اصلي در افزايش نرخ ارز ازجمله دلار عنوان كرد و گفت: همه ساله با آغاز مراسم حج شاهد افزايش تقاضا براي خريد دلار و افزايش نرخ برابري ريال به دلار هستيم.
وي با بيان اينكه مراسم حج تنها عامل افزايش نرخ ارز نيست و عوامل ديگري در افزايش نرخ دلار موثر است، تصريح كرد: اتفاقات اخير در حوزه بانكداري از ديگر دلايلي است كه باعثشده امروز شاهد افزايش نرخ ارز باشيم.
وي افزود: مسائل اخير در حوزه بانكداري فضاي اقتصادي و بازار مالي و ارز را دستخوش تلاطمها و نوعي بياعتمادي نسبي كرده است بنابراين ميتوان گفت اين عوامل نيز در افزايش نرخ دلار و ساير ارزها بيتاثير نيست.
وي تغييرات نرخ برابري ارز را از ديگر دلايل افزايش نرخ دلار عنوان كرد. اين گفتهها در حالي مطرح ميشود كه رئيس اتحاديه كشوري طلا و جواهر نيز پيش از اين، آغاز سفر حجاج را از دلايل اصلي در افزايش نرخ دلار بيان كرده بود. وي همچنين بيان كرده بود افزايش نرخ ارز دلار در بازار داخلي از دلايل افزايش قيمت سكه در بازار داخلي بوده است.
حباب 75 درصدی نرخ دلار
دكتر حسين باهر اقتصاددان نيز در گفتوگو با تدبیر خبر تغييرات آتي نرخ ارز و سكه را متاثر از دو عامل داخلي و خارجي برشمرد و گفت: وضعيت اخير مسائل پولي و بانكي ازجمله دلايلي است كه باعث شده شاهد افزايش نرخ دلار باشيم.
وي افزود: اينگونه مسائل باعث ميشود بسياري از افراد به واسطههاي پولي كه در اختيار دارند و وجود ارزشهاي ذاتي و پشتوانهاي مثل طلا و ارز به سمت اين بازارها روانه شوند و باعث افزايش نرخ شوند.
وي افزود: بحرانهاي جهاني در منطقه يوروي اروپا، افزايش بدهيهاي خارجي، كسري بودجه رو به افزايش آمريكا و بروز جنگ و نابسامانيها در ساير كشورها از ديگر دلايل افزايش نرخ ارز ازجمله دلار است.
وي اضافه كرد: با توجه به اين اتفاقات به نظر ميرسد در آستانه بحران جهاني هستيم و به جز كشورهايي چون چين، روسيه و هند و كشورهاي تازه به دوران رسيده، باقي كشورها از نظام كاپيتاليستي تبعيت ميكردند و هماكنون دچار سرنگوني سرمايهداري غيرقابل انكار هستيم. وي افزود: با اين اتفاقات به نظر ميرسد سياستهاي كوتاهمدت بانك مركزي ميتواند رفتار اقتصادي را تعديل كند اما در بلندمدت با مشكلات زيرساختهاي نظامهاي مختلف روبهرو ميشويم كه حتما بايد در اين خصوص تجديدنظر شود.
وي تصريح كرد: عرضه سكه و ارز به مشتاقان در حد توان توسط بانك مركزي ميتواند بورسبازي و حبابي كه در سكه و ارز به وجود ميآيد را تعديل كند. البته بازهم لازم است تجديدنظرهاي بنيادين در تمام نظامات اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي صورت گيرد.
وي تصريح كرد: طي 30 سال گذشته تجربه ثابت كرده است فقدان در نظام اقتصادي پاسخگوي نيازهاي زمان و مكان نيست و نياز به طراحيهاي نويني دارد كه بايد اقدامات اساسي براي آن صورت گيرد.
وي گفت: 75 درصد نرخ دلار حبابي است و تنها 25 درصد آن براساس واقعيتهاي جهاني است.
وي همچنين با تاكيد بر اينكه افزايش نرخ دلار نقش بسزايي در افزايش نرخ سكه داشته است، گفت: تجربه ثابت كرده است هر زمان كه سرمايهگذاريهاي ديگر دچار مشكل شدهاند، شاهد افزايش نرخ دلار و در پي آن نرخ سكه بودهايم.
افزایش نرخ ارز از دید کارشناسان
كارشناسان معتقدند وضعيت اخير در بازار سكه و ارز بهدليل در تنگنا افتادن دولت در تامين منابع است و از طرف ديگر كاهش نرخ رشد اقتصادي و ركود حاكم بر بخشهايي از اقتصاد باعث شده به سمت افزايش نرخ دلار و ارز برود. البته اين گروه از كارشناسان معتقدند افزايش نرخ تورم از ديگر دلايلي است كه باعثشده امروز شاهد افزايش نرخ ارز باشيم. علاوه براين كاهش نرخ سود سپردههاي بانكي نيز در اين افزايشها بيتاثير نيست. با وجود اين بهنظر ميرسد ارادهاي در بعضي از سطوح مديريت كلان اجرايي وجود دارد كه اين افزايش در نرخ ارز را به سمتي سوق دهد كه با روش افزايش پلكاني و جذب دلالان و سوداگران، افزايش 50 درصدي را براي قيمت ارز طي ماههاي آينده رقم بزند.