با این حال دیده شده شمار زیادی از رانندگان برای صرفهجویی در مصرف سوخت از کولر خودروی خود استفاده نمیکنند؛ در حالی که گرما باعث عصبانیت و بیحوصلهشدن افراد میشود و حتی پرخاشگری را افزایش میدهد.
گرما، تحریکپذیری عصبی افراد را افزایش میدهد. از آنجا که رانندگی یک رفتار فردی- گروهی است، تحریکپذیری عصبی بر نحوه رفتار اجتماعی رانندگان اثرگذار خواهد بود. این تحریکپذیری بر رفتار فردی رانندگان نیز تاثیر دارد که منجر به بروز تخلف می شود. زمانی که آستانه تحمل افراد کاهش پیدا میکند خلافهایی نظیر عبور از چراغ قرمز، سرعت، رعایتنکردن فاصله مناسب، استفاده بیجا و نامناسب از بوق و... دیده میشود. عامل محیطی دیگری که بر افزایش آمار تصادفها اثر میگذارد نور است. نور کافی و مناسب محیط، داشتن دید مناسب در هنگام رانندگی و سالمبودن و نداشتن نقص فنی مربوط به روشنایی وسیله نقلیه میتواند باعث کاهش تصادف شود.
در برخی از افراد میزان دید در روز با دید در شب تفاوتهای آشکاری دارد. رانندگان باید خود نسبت به این موضوع هوشیارانه برخورد کنند و اگر دیدشان در شب کاهش مییابد با مدیریت زمان باید از رانندگی در ساعات «ابتدای روز، ابتدای شب و شب» خودداری کنند.
در ساعات ابتدای روز که هنوز نور خورشید در محیط پراکنده نشده اما هوا روشن شده، میزان کنتراست محیط به حداقل ممکن میرسد. این نکته باعث به وجود آمدن حالت یکنواختی در دید میشود که برای رانندگان خطرناک است و با کاهش میزان واکنش، احتمال بروز تصادف را بالا میبرد. در شب هم به علت نبودن نور کافی و کاهش دید احتمال بروز تصادف افزایش مییابد. مهارت رانندگی در شب، خود یک مبحث جداگانه و قابل بررسی است. بارها دیده شده کسانی که شب در جادههای خلوت، مستقیم و طولانی رانندگی میکنند تمرکز دید خود را از دست داده و گاهی هم دچار محرومیت بینایی یا توهم شدهاند. هر عاملی که روی انسان اثرگذار است میتواند در رانندگی نیز تاثیرگذار باشد؛ حتی گرسنگی و تشنگی.
یکی دیگر از عوامل اثرگذار روی راننده و رفتار رانندگی او آشنانبودن با محیط است. محیط تازه و نبود آشنایی به محیط، برای افراد حس ناامنی و هیجان ایجاد میکند. این حس ناامنی و هیجان، حواس راننده را پرت میکند و باعث میشود کنترل او روی رانندگیاش کاهش یابد. ضمن آنکه نداشتن شناخت نسبت به محیط، روی سرعت واکنش راننده هم به شدت اثرگذار است.
یکی دیگر از عوامل اثرگذار بر ایمنی ترافیک، اضطراب راننده است. بیشتر افرادی که مضطرب هستند و این اضطراب برایشان یک رفتار محسوب میشود بیدقت و بیثبات هستند. این بیثباتی، بیدقتی و اضطراب روی رفتار رانندگی اثرگذار است و اگر مدیریت نشود میتواند برای راننده و مردم مشکلات جدی بهوجود آورد.
استرس میتواند درصد اشتباه رانندگان را بالا ببرد و باعث توجه کمتر به قوانین راهنمایی و رانندگی شود. یکی از عوامل استرسزا که از طریق محیط بر راننده اثرگذار است ترافیک سنگین است. ترافیک سنگین باعث بالا رفتن استرس رانندگان و بروز رفتارهای غیرمتعارف میشود. مدیریتنکردن زمان هم از عوامل ایجاد استرس است که بر رفتار رانندگان تاثیرگذار است. این معضل، میزان دقت رانندگان را کاهش میدهد و منجر به بروز تصادف میشود. یک عامل دیگر انسانی که باعث بروز تصادف میشود ترس است. رانندگانی که واکنش ترس موجب میشود با سرعت پایینتر از حد معمول حرکت کنند یا هنگام بروز حادثه به علت ترس قادر به کنترل خودرو نشوند و واکنش مناسب را در زمان معینی انجام ندهند، درصد بروز تصادف را بالا میبرند.
عامل دیگر استرسزا، آلودگی صوتی است. آلودگی صوتی چه در محیط داخلی خودرو (استفاده از موسیقی با صدای بلند و گوشدادن به موزیکهایی با ضربههای کوبنده) و چه در محیط بیرونی، بر عملکرد رانندگان تاثیر بسیار بدی دارد و ضریب تصادف را بالا میبرد.
* عضو هیاتعلمی دانشگاه پلیس
تاثیر عوامل محیطی بر ایمنی ترافیک
سرهنگ رحیم رمضانآقائی: عملکرد مطلوب رانندگان و ایمنی تردد در خیابانها و جادهها به عوامل مختلفی بستگی دارد. در این بین، عاملی مانند گرما میتواند باعث اخلال رفتار رانندگان شود.امروزه البته بیشتر خودروها مجهز به کولر هستند و مشکل گرما تا حد زیادی برطرف شده است.