همین چند سال پیش بود که رمالی را به دلیل اغفال بیش از 70 زن دستگیر، محاکمه و اعدام کردند. یا در همین چند سال پیش بود که بستگان زن جوانی در استان فارس فالگیری را به دلیل تجاوز با ضربات چاقو کشتند. حاصل مراجعه به رمالها و دعانویسها در بیشتر مواقع تنها یک نتیجه دارد و آن فروپاشی خانوادهها است. فریبخوردهها وقتی در برابر قاضی قرار میگیرند، میگویند برای پیدا کردن راه نجات خود را از چاه به چاله انداختیم.
دکتر آفرین رحیمیموقر میگوید در یک مطالعه ملی که توسط سه هزار روانشناس در سطح استانها و شهرستانهای کشور انجام شده است، هشت هزار نفر مورد بررسی قرار گرفتهاند.
این کارشناس سلامت با اشاره به بررسی جمعیت 15 تا 64 سال در این مطالعه ملی گفت: 10 درصد جمعیت کشور در طول یک سال گذشته برای دریافت خدمات اعصاب و روان به افراد غیربهداشتی مراجعه کردهاند که شامل دعانویس، رمال، حجامتکننده و عطاری بودهاند.
مشکلات پلیس
در مبارزه با رمالها
سردار احمدیمقدم چندی پیش درباره کلاهبرداری رمالان، جنگیران و دعانویسان گفت: «متاسفانه جوامع هرچند که مدرن میشوند و علم و تکنولوژی در آنها پیشرفت میکند زمینه باور مسائل خرافی هم در آنها زیاد میشود که نمونه آن پیشگوییهای اختاپوس در مسابقات جام جهانی و بعد از آن بود و این مسائل منجر به باورپذیری جامعه میشود که خیلی بد است و اساسا با عقل بشری و آموزههای دینی ما سازگار نیست.» وی افزود: «مناسب جامعه فرهیخته و باهوش ایران نیست که فریب رمال، جنگیر و دعانویسان را بخورند و در این خصوص ما مبارزه جدیای با این افراد داریم.»
سردار احمدیمقدم گفت: «شاید تعداد این افراد زیاد نباشد، اما ممکن است تبعات این کار بسیار گسترده باشد که برخورد با آنها بهطور جدی در دستور کار ما است.» وی افزود: «البته گام اول ما آموزش مردم است که فریب این افراد را نخورند و در دام آنها نیفتند چراکه این افراد مغازه علنی ندارند و مردم با میل و رغبت خودشان به این افراد رمال مراجعه میکنند و مورد سوءاستفاده مالی و اخلاقی قرار میگیرند و متعاقب آن اختلافاتی در زندگی افراد به وجود میآید.» سردار احمدیمقدم گفت: «به همین دلیل تمرکز بر آموزش و هشدار به مردم که اکنون پلیس آگاهی برنامه خوبی در این خصوص دارد مناسب بوده است و موجب کاهش اینگونه مسائل میشود.»
تحصیلکردهها رکورددارند
کارشناس سلامت روان وزارت بهداشت گفت: 75 درصد مراجعان به دعانویسها افراد تحصیلکرده هستند و این مساله نمایانگر کمکاری فرهنگی در این زمینه است.
رئوفه قیومی در پاسخ به برخی ادعاها که علت گرایش مردم به رمالها و دعانویسها را گران شدن تعرفه روانپزشکان و روانشناسان میدانند، گفت: درآمد یک رمال و دعانویس ماهانه حدود چهار تا شش میلیون تومان است که این رقم دو تا سه برابر درآمد یک استاد دانشگاه است، این امر نشان میدهد که تعرفه دستمزد رمالها و دعانویسها کمتر از روانپزشکان و روانشناسان نیست.
وی با اشاره به این مطلب که 75 درصد مراجعان به دعانویسها، افراد تحصیلکرده هستند، آن را نمایانگر کمکاری فرهنگی در این زمینه دانست و تصریح کرد: تمایل به آسایش و زحمت نکشیدن باعث ترغیب افراد برای مراجعه به این قشر میشود. همچنین برخی رفتارهای غلط، ریشه در تربیت ناصحیح دوران کودکی دارد، مثلا یک خانم خانهدار که خانه نامرتبی دارد و نحوه برقراری ارتباط با همسرش صحیح نیست، مسلما در زندگی زناشویی دچار مشکل میشود اما به جای اصلاح رویه خود برای حل مشکل به دعانویس مراجعه میکند.
این روانپزشک در ادامه به فارس میگوید: یکی دیگر از علل مراجعه به دعانویسان، استفاده از مکانیسمهای دفاعی روانی ناکارآمد برای مقابله با اضطراب و دارا نبودن مهارتهای مناسب در برخورد با مشکلات در زندگی است؛ ضعف ایمان، کمرنگشدن توکل به خدا، چشم و همچشمی و کنجکاوی از دیگر عوامل مؤثر در این نوع مراجعات است.
وی نقش ایمان را در بهتر شدن کیفیت زندگی اشخاص مهم ارزیابی کرد و ادامه داد: برخی افراد به جای تفکر در علل بروز شکست، به دعانویس و رمال مراجعه میکنند، در صورتی که یک فرد مسلمان و منطقی میداند که با استفاده از عقل و اراده میتواند به موفقیتهای بسیاری دست پیدا کند و بر مشکلات فائق آید.
قیومی، تنبلی، تنهایی، ناراحتیهای اعصاب و روان، عدم توانایی در برقراری رابطه با دیگران، عدم اعتمادبهنفس، سستی در اعتقادات مذهبی و عدم مهارت در حل مسائل و مشکلات را از دیگر دلایل پناه بردن افراد شکستخورده به رمالها دانست.
کارشناس اداره سلامت روان وزارت بهداشت گفت: ایجاد مراکز متعدد مشاوره ارزانقیمت و دسترسی همه اقشار به این مراکز همچنین فرهنگسازی و اطلاعرسانی مداوم در مورد نادرست بودن ادعاهای رمالان و دعانویسان و برخورد قانونی قاطع با این اقشار ازجمله نکات تأثیرگذار در این خصوص است.

رمال ودعانویس یا خانهخرابکن
گروه جامعه: هر کجا فرهنگ عقبمانده باشد بازار رمالها و دعانویسها داغ میشود اما جایی که سطح شعور و سواد آدمها بالا برود فضایی برای کار رمال، جادوگر، دعانویس و هر آنچه با خرافات آمیخته است، باقی نخواهد ماند. به دفعات در اخبار حوادث رسانهها دیده یا شنیدهایم که پلیس رمالی، فالگیری یا دعانویسی را در شهری دستگیر کرد.