حجتالاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی در دیدار جمعی از شاعران پیشکسوت و جوان انقلاب اسلامی با ابراز خرسندی از این دیدار گفت: یکی از بزرگان جمله لطیفی دارد که اگر میخواهید ببینید یک جامعه در آینده چگونه میاندیشد، به حوزه هنر سری بزنید. هنر امروز جامعه، فکر فردای آن جامعه است؛ شاید چون هنرمندها زودتر احساس میکنند و بههمریختگیها را سامان میبخشند و منظمتر بیان میکنند یا شاید به علت اینکه درد ابتدا توسط زبان هنر بیان میشود و بعد اندیشمندان آن را درمان میکنند یا به طریق شناخت به سوی درمانش حرکت میکنند و آن را تئوریزه میکنند.
وی ادامه داد: در نتیجه این دانشمندان نیستند که هنر را تئوریزه میکنند، بلکه هر دو معلول یک چیزند، اما هنر و زبان احساس زودتر به بیان خود میپردازد. سیدحسن خمینی در ادامه با اشاره به جایگاه هنر در سوق جوامع به سوی اخلاق گفت: رمز غیراخلاقی زیستن این است که انسان خودش را محور جهان ببیند. هر وقت انسان خودش را محور یافت، آغاز غیراخلاقی شدن است و رمز اخلاق این است که انسان بتواند خودش را جای دیگران بگذارد.
وی ادامه داد: هر چه شما بتوانید جامعه را به این نقطه ببرید که انسانها از اینکه خودشان را محور دنیا ببینند، خارج شوند و بتوانند با دیگران همزاد پنداری کنند و جای آنان قرار بگیرند، آن وقت اخلاقیتر زندگی میکنند و درک درست و بهتری از فضای جامعهشان پیدا میکنند.
یادگار امام راحل همچنین تصریح کرد: اگر انسان بداند که با اخمش چه مصیبتی به روزگار طرف مقابل میآید و آن را درک کند، ممکن است کمتر اخم کند. وی ادامه داد: سینما و بهویژه کارتون تا میزان زیادی در روابط انسانیتر با حیوانات تاثیر داشته است و موجبشده که انسانها حس کنند، حیوانات هم با هم روابط عاطفی دارند. بچهها از کودکی میتوانند خودشان را به جای حیوانی بگذارند و آن وقت به حیوان بهعنوان یک شی و ابزار غریب نگاه نمیکنند و وقتی نشتری به حیوان میزنند درد آن را به گونهای در فضای ذهنی خودشان احساس میکنند.
وی ادامه داد: ادبیات بهعنوان یک گام هنر در این بعد اخلاقی زیستن جوامع تاثیر دارد. یک رمان و یک شعر این حس را خیلی قویتر به مخاطب منتقل میکند که بتوانند خودشان را به جای دیگران بگذارند. ما تا وقتی که نتوانیم وارد ذهن دیگران شویم که چه مقدار از بدی و از اخم و عصبانیت و بیادبی و رفتار ناشایست ما تاثیر میگیرند نمیتوانیم به سوی اصلاح آن برویم.
یادگار امام راحل ادامه داد: احساسی که توسط هنر و بهخصوص شعر منتقل و توسط متن جامعه درک میشود درک یک مشکل در درون جامعه است، البته الزاماً همیشه مشکل همه جامعه نیست، ولی وقتی که طیفهای مختلف و متعددی از هنرمندان نسبت به یک مسالهای درون جامعه هشدار میدهند، نشان از یک بیماری است که در وجود انسان اولین شاهدش فریاد ناشی از درد است، در مرحله بعد است که تلاش میکنیم آن را درمان کنیم در وجود جامعه، فریادی است که هنر آن را منعکس میکند. وی همچنین خاطر نشان کرد: اما این نکته دولبه دارد، اینکه به هنر صرفاً بهعنوان یک آژیر خطر نگاه کنیم و یکی اینکه خود هنرمند، نه بهعنوان یک اعلامکننده، بلکه بهعنوان یک تأثیرگذار در درمان هم خودش را بشناسد و تاثیرگذاری خودش را در جامعه لمس کند.
وی افزود: اشعار لطیفی که توسط دوستان خوانده شد، به شعر آئینی، نشان از یک دینداری و درد دینی است که آنان را به هشدار وامیدارد و این دوستان هر جمع و نشستی که داشته باشند، باید این درد را بهعنوان هشدار بیان کنند؛ اگر آنان که باید بشنوند شنیدند که چه خوب، اما اگر نشنوند مصداق این است که جاهلان را نیست آگاهی زحال خویشتن/ خفته خود را دائماً بیدار میبیند به خواب.
سیدحسن خمینی ادامه داد: نکته دوم این است که باید از انفعال بیرون آمد و از اینکه صرفاً یک اعلامگر و اعلامکننده خطر باشید و باشیم بیرون بیاییم و وارد فعالیت شویم. هنر صرفاً یک موضع انفعالی در بیان درد جامعه نیست. نیمی از کار هست، اما تمام آن نیست وظیفه هنرمند تنها این نیست، چون هنرمند به نوبه خود یک انسانی است همراه با هنر. هنرمندان جامعه ما از حیث بیان انفعالی و متاثرشدن از جامعه زودتر متاثر میشوند، اما در تاثیرگذاری برای ساختن معمولا یک مقدار عقبند و دیرتر وارد عرصه میشوند در حالی که این مرز را باید شکست و از بین برد؛ البته گام راحتی نیست. البته تکمهرهها و تکچهرههایی بودند که همیشه علاوهبر تبین روزگار خودشان، پیشتاز روزگارشان هم بودهاند، اما این کار باید جمعی باشد.
هنر امروز فکر فردای جامعه است
یادگار امام راحل تصریح کرد که هر وقت انسان خودش را محور یافت، آغاز غیراخلاقیشدن است.