در سال 1315 که برادرش نصرالله سیف‌پورفاطمی امتیاز روزنامه باختر را گرفت، با او همکاری کرد. حسین خیلی زود به پیچ و خم‌های کار مطبوعات واقف شد و در تمامی امور روزنامه سررشته پیدا کرد. در 1316 برای فعالیت بیشتر مطبوعاتی اصفهان را ترک کرد و به تهران آمد و به توصیه چند نفر به روزنامه ستاره که متعلق به احمد ملکی بود معرفی شد و با ماهی 20 تومان استخدام شد. استعداد ذاتی وی در فن نگارش و پرکاری و جدیت در کار موجب شد سردبیری روزنامه ستاره به وی محول شود و تقریبا گرداننده اصلی روزنامه بود. در 1319 به اصرار برادرش که به علت اشتغال در سمت شهرداری شیراز ناچار به ترک اصفهان بود، به اصفهان بازگشت و پس از چندی برای اداره روزنامه باختر به تهران انتقال یافت و شرکتی برای اداره آن تشکیل و مدیریت آن به عهده وی محول شد.1
روزنامه باختر به علت مقالات تند و در عین حال مستند و همکاری با گروهی از نویسندگان برجسته جای خود را در محافل سیاسی و مطبوعاتی تهران باز کرد، خاصه که روزنامه سیاسی و خبری و انتقادی هم بود. روزنامه باختر تا سال 1324 به مدیریت حسین فاطمی به‌طور یومیه انتشار می‌یافت. فاطمی در همین سال تصمیم گرفت برای تحصیل در فن روزنامه‌نگاری و آموزش مطبوعات در اروپا، سفری به فرانسه کند. ابتدا به‌عنوان نماینده مطبوعات در کنفرانس کار به ژنو رفت، سپس در پاریس تحصیلات خود را دنبال کرد. فاطمی طی اقامت در پاریس از لحاظ مالی در مضیقه بود لیکن برادرش سیف‌پور فاطمی و مصباح و گاهی نیز شهاب خسروانی به او کمک مالی می‌کردند. در مدت اقامت در اروپا روابط خود را با مطبوعات ایران قطع نکرد و مقالاتی برای روزنامه مرد امروز و روزنامه ستاره تنظیم و ارسال می‌داشت. در سال 1327 به تهران بازگشت و تصمیم به انتشار روزنامه گرفت و در سال 1328 امتیاز روزنامه یومیه باختر امروز به نام حسین فاطمی صادر شد.2
عصر روز هشتم مرداد 1328، دو روز پس از پایان عمر مجلس پانزدهم و معلق ماندن قرارداد الحاقی نفت، نخستین شماره باختر امروز با سرمقاله‌ای تحت‌عنوان «یا مرگ یا آزادی» منتشر شد و از همان آغاز به انتقاد شدید و گزنده از هیات حاکمه و دستگاه حکومتی پرداخت.3 افشاگری صادقانه و بیان حقایق، روزنامه باختر امروز را در صف اول مطبوعات ایران قرار داد.4
در اواخر سال 1328 به دنبال تشکیل جبهه ملی، فاطمی در کنار دکتر مصدق قرار گرفت و روزنامه خود را ارگان جبهه ملی کرد. وی توسط این روزنامه افکار و عقاید جبهه ملی را انتشار می‌داد و در حقیقت کارگردان جبهه ملی و مشاور نزدیک مصدق بود.5 بنا به شهادت صریح دکتر مصدق، ابتکار پیشنهاد ملی کردن نفت از سوی دکتر فاطمی بود.6 رقبای روزنامه‌نگار مرحوم فاطمی که در رأس آنها میراشرافی، پاینده و فری‌پور بودند به وی تهمت می‌زدند که «ایشان در مدرسه آمریکایی اصفهان غسل تعمید داده شده و به هیچ‌وجه موازین مذهبی و اخلاقی را رعایت نمی‌کند. با محمد مسعود حشر و نشر داشته... و هیچ‌گونه به مسائل ایران آگاهی ندارد.»7
از طرف دیگر عده‌ای هم که در اطراف دکتر مصدق بودند ــ غیر از حسین مکی و عناصر دیگری که در احزاب سیاسی آن روز بودند ــ به دلیل عدم شناخت دکتر فاطمی شروع به مخالفت کردند. روزنامه‌نگاران نامه‌ای نوشتند و بیوگرافی دکتر فاطمی را تجزیه و تحلیل کردند. در آن بیوگرافی دکتر فاطمی را به‌عنوان عامل سرسپرده انگلیس معرفی کردند که بعدها دکتر مصدق طی نطقی در پاسخ این ناگفته‌ها، گفته بود: «اگر هم آنطور که شما می‌گویید او عامل سرسپرده باشد، ایشان توبه کرده و از نظر من حری است که می‌تواند از هر حیث موجه باشد.»8
به هنگام نخست‌وزیری دکتر مصدق، فاطمی معاونت سیاسی و پارلمانی او را عهده‌دار بود. در سال 1330 در اواخر آذرماه برای شرکت در انتخابات مجلس شورای ملی از سمت خود کناره‌گیری کرد. در بهمن 1330 روزنامه باختر امروز مراسمی به مناسبت سالگرد شهادت محمد مسعود بر مزار او تشکیل داد و فاطمی که ناطق مراسم بود، به هنگام سخنرانی مورد اصابت گلوله قرار گرفت و قریب هشت ماه در تهران و اروپا تحت عمل جراحی و درمان بود.9 در این هنگام جمعیت فدائیان اسلام به رهبری نواب صفوی در زمره مخالفان دولت درآمده و بالاخره یکی از اعضای آن عامل سوءقصد به دکتر فاطمی بود.10
در انتخابات دوره 17 مجلس شورای ملی فاطمی به وکالت از طرف مردم تهران انتخاب شد ولی تا چند ماه به علت بیماری نتوانست در پارلمان شرکت کند. در مهرماه 1331 دکتر فاطمی عهده‌دار وزارت امور خارجه شد. در این سمت در اجرای سیاست خارجی دولت قاطعانه عمل کرد و وزارت امور خارجه را تصفیه نمود. ازجمله کارهای اساسی او در وزارت امور خارجه، قطع رابطه سیاسی با انگلستان و بستن سفارت انگلستان در تهران و کنسولگری‌ها در شهرستان بود.11
در تاریخ 30 مهر 1331 دکتر فاطمی وزیر خارجه ایران، ضمن یادداشتی خطاب به سفارت انگلیس، تصمیم دولت ایران را به قطع رابطه سیاسی با دولت انگلستان اعلام کرد و دلیل اخذ این تصمیم را خودداری انگلستان از کمک به حل اختلاف فیمابین و حمایت غیرقانونی از شرکت سابق و مداخلات ماموران رسمی آن دولت در ایجاد تحرکات و اخلال در نظم و آرامش کشور بیان کرد. بدین‌سان پس از 93 سال روابط این دو کشور قطع شد و محمدرضاشاه با این تصمیم موافق نبود.12
بعد از واقعه 9 اسفند سال 1331، شاه تصمیم به خروج از ایران گرفت و در این وقایع دکتر فاطمی لطمات شدیدی را متحمل شد. منزل وی مورد هجوم واقع شد و از این تاریخ مبارزه علنی او با دربار شروع شد. در ماه‌های نخست سال 1332 دکتر فاطمی به عراق سفر کرد و مورد استقبال مقامات عراقی و علما واقع شد.
در 25 مرداد 1332 پس از خروج شاه از ایران، تظاهراتی بزرگ در میدان بهارستان انجام شد و در آن جبهه ملی انتقاد شدیداللحنی از شاه کرد و دکتر فاطمی نیز خواستار لغو نظام سلطنتی در ایران شد. به دنبال کودتای 28 مرداد 1332 و سقوط دولت مصدق، دکتر فاطمی قریب هفت ماه در مخفیگاه به سر برد تا اینکه در ششم اسفند 1332 توسط ماموران فرمانداری نظامی دستگیر شد و سپس توسط عده‌ای از اراذل و اوباش شعبان جعفری با کارد مورد حمله واقع شد و درنهایت دکتر فاطمی به حکم ناجوانمردانه دادگاه بدوی و تجدیدنظر نظامی چهار بار به اعدام محکوم شد.
حکم اعدام روز چهارشنبه 19 آبان 1333 در میدان تیر لشکر 2 زرهی واقع در پادگان قصر اجرا شد و سپس در کنار شهدای 30 تیر به خاک سپرده شد.13
1- باقر عاقلی، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، ج 2، تهران، گفتار، 1380، ص 1069.
2- همان، ص 1072.
3- انور خامه‌ای، «پنجاهمین سال شهادت دکتر حسین فاطمی»، ماهنامه حافظ، ش8، آبان 1383، ص6.
4- باقر عاقلی، ص 1072.
5- همانجا.
6- انور خامه‌ای، ص6.
7- حسین شاه‌حسینی، «فرازهایی از زندگی و مبارزات دکتر حسین فاطمی»، چشم‌انداز ایران، ش 22، ص7.
8- حسین شاه‌حسینی، ص 7.
9- باقر عاقلی، ص 1072.
10- غلامرضا نجاتی، جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران و کودتای 28 مرداد، تهران، انتشار، 1364، ص 356.
11- باقر عاقلی، ص 1072.
12- غلامرضا نجاتی، ص 240.
13- باقر عاقلی، ص 1072 ـ 1073.