آمار جهانیِ مبتلایان به عفونت کووید ۱۹ ناشی از کروناویروس جدید به ۵۰ میلیون و ۲۶۳ هزار و ۹۵۸ نفر رسیده و تاکنون مرگ یک میلیون و ۲۵۶ هزار و ۳۵۸ نفر نیز بر اثر ابتلا به این بیماری تأیید شده است.

بنابر تازه‌ترین آمارها ۳۵ میلیون و ۵۵۰ هزار و ۱۵۳ نفر از مبتلایان به کووید-۱۹ نیز تاکنون بهبود یافته‌اند. روند افزایش آمار ابتلا به بیماری کووید-۱۹ که تاکنون در ۲۱۶ کشور و منطقه در جهان شیوع یافته، ادامه دارد و این بیماری همچنان در دنیا قربانی می‌گیرد.

در ایران نیز تا ظهر روز گذشته مجموع بیماران کووید۱۹ به ۶۷۳ هزار و ۲۵۰ نفر رسیده و متاسفانه ۳۷ هزار و ۸۳۲ نفر نیز به دلیل این بیماری جان باخته اند. همچنین خوشبختانه تا کنون ۵۱۵ هزار و ۱۵۳ نفر از بیماران، بهبود یافته و یا از بیمارستانها ترخیص شده اند.

کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا در وزارت بهداشت، تحلیل استانی وضعیت بیماری در هفته منتهی به ۱۶ آبان ماه را منتشر کرد.

روش محاسبه شاخص ها

در محاسبات روند، در این گزارش و گزارشات آتی، تعداد موارد جدید روزانه مبتلایان بستری و مرگ وارد آنالیز میشود. همچنین دسته بندی استانها بر اساس میزان بروز در آخرین هفته انجام گرفته و نمودار بر اساس تغییرات موارد ابتلا و مرگ در آخرین هفته نسبت به هفته قبل خواهد بود.

برای محاسبه روند تغییرات ابتلا و مرگ در سه روز اخیر، ابتدا متوسط سه روزه تعداد گزارش ابتلا و مرگ هرروز با میانگین گرفتن از داده های همان روز، روز قبل و روز بعد محاسبه شد. سپس میزان افزایش هر روز نسبت به روز قبل محاسبه شد. در نهایت، تغییر روند ابتلا و مرگ هفته آخر با میانگین گرفتن از اعداد به دست آمده برای چند روز آخر محاسبه شد.

تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی

برای تحلیل احتمالی وضعیت منحنی اپیدمی در هفته گذشته موارد ز یرمدنظر قرار گرفت:

- در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیر روند افزایشی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند افزایشی دارد.

- در مواردی که شاخص تغییرروند ابتلا نزولی ولی شاخص تغییرروند مرگ صعودی بود، احتمالاً اخیراً پیک اپیدمی رد شده است.

- در مواردی که منحنی اپیدمی تمام میشود، وضعیت به حالت ثبات میرسد و تغییرات در آن مختصر و نامنظم می باشد. باید توجه داشت هر لحظه این روند مستعد یک پیک دیگر می باشد.

- در مواردی که هر دو شاخص تغییر روند ابتلا و مرگ در چند روز اخیرروند نزولی داشت، منحنی اپیدمی احتمالاً روند نزولی دارد.

منظور از ناسازگاری داده ها این است که روند داده های مرگ و ابتلا از یک الگوی قابل تفسیر پیروی نکرده و تغییرات ناهمگن روند شاخص های ابتلا و مرگ دیده می شود. در این موارد تحلیل بهتر را در روزهای بعد و با داده های درست تر میتوان ارائه داد. ناسازگاری در داده ها به دلایل مختلفی می تواند رخ دهد. از جمله دلایل بروز ناسازگاری می توان به ثبت غیردقیق روزانه داده ها توسط استان ها و وجود خطا هنگام ثبت داده ها، وجود ترکیبی از چند الگوی اپیدمی در استان یعنی شروع اپیدمی در نقطه ای از استان و اتمام اپیدمی دیگر در نقطه دیگر، بیمارپذیری یا بیمارگریزی گسترده در استان و تغییر روند مهاجرت بیماران در طول زمان اشاره کرد.

تقسیم بندی استان ها از نظر میزان گزارش

استان ها بر اساس میزان بروز در هفته آخر موارد بیماری به سه دسته پرگزارش، با گزارش متوسط و با گزارش پایین تقسیم شدند و روند بیماری در آنها در جدول و نمودارهای مرتبط مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل بر اساس این شاخص ها، احتمالی بوده و انتظار است تیم کمیته اپیدمیولوژی استان ها همراه با سایر شاخصها و تحلیلهای دقیق تر، شواهد بهتری از روند اپیدمی در استان ها و دانشگاه های علوم پزشکی کشور ارائه دهند.

تحلیل روند بیماری در هفته منتهی به ۹ آبـان ماه

بنابر اعلام کمیته اپیدمیولوژی بیماری کرونا در وزارت بهداشت، موارد ابتلا و مرگ و میر در کشور بالا است و روند آن ثبات با تغییرات مختصر صعودی بوده است. در ۹ استان ایلام، لرستان، مرکزی، کرمان، خراسان شمالی، البرز، اصفهان، گیلان و هرمزگان روند ثبات با تغییرات مختصر صعودی مشاهده شد. در ۱۴ استان یزد، خراسان جنوبی، همدان، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، زنجان، خراسان رضوی، چهارمحال و بختیاری، تهران، قزوین، خوزستان، گلستان، فارس و سیستان و بلوچستان روند صعودی یا شروع پیک جدید مشاهده شد. در سه استان کرمانشاه، مازندران و بوشهر روند ثبات با تغییرات مختصر و نامنظم وجود داشته است. به نظر می رسد استان اردبیل اخیرا یک پیک را پشت سر گذاشته است. در استان کردستان روند ثبات با تغییرات مختصر نزولی و در استان کهگیلویه و بویراحمد روند نزولی نشان داد. در دو استان قم و سمنان ناسازگاری داده ها اجازه تحلیل درستی از وضعیت اپیدمی را نمی دهد. باید مد نظر داشت که یک استان می تواند چندین پیک منحنی را تجربه نماید.

همچنین در جدول زیر می توانید ۱۵ کشور اول از نظر ابتلا به کرونا را مشاهده کنید. کشورهای آمریکا، هند و برزیل در رده اول تا سوم ابتلا به کووید-۱۹ قرار دارند و کشورمان نیز در رتبه چهاردهم جهان از نظر میزان ابتلا به کرونا قرار گرفته است.

چرا موارد ابتلا و مرگ ناشی از کووید- ۱۹ در اروپا افزایش یافته است؟

پس از افت موارد جدید ابتلا و مرگ ناشی از کووید-۱۹ از اواسط خرداد تا اواسط شهریور در اروپا، اکنون گزارش موارد ابتلا و مرگ بسیار بالاتر از موج قبلی است. ظاهراً این بیماری در ایالات متحده آمریکا نیز در حال تجدید حیات است. نگاهی به روند ابتلا و مرگ ناشی از کووید- ۱۹ در اروپا نشان می دهد که از اواسط اسفند ۱۳۹۸ تا اواسط خرداد ۱۳۹۹، به طور میانگین روزانه بین ۳۵ تا ۳۸ هزار مورد ابتلا گزارش شده است. پس از آن در بیشتر روزها تا اواسط شهریور، اروپا کمتر از ۲۰ هزار مورد در روز گزارش می داد، اما در یک ماه گذشته، شاهد افزایش چشمگیر موارد ابتلا و مرگ در اروپا هستیم.

موج دوم همه گیری کووید-۱۹ در اروپا بسیار بدتر از موج اول آغاز شده است. گرچه دلایل مختلفی در پشت افزایش مجدد ابتلا و مرگ در اروپا و سایر نقاط جهان وجود دارد، اما کارشناسان به دو عامل گسترده احتمالی اشاره می کنند:

- کاهش عمومی رعایت پروتکل های فاصله گذاری اجتماعی پس از روند نزولی ابتلا و مرگ در تابستان

- کاهش دما که می تواند تشدیدکننده انتشار ویروس باشد (علاوه بر آنکه بیشتر فعالیت ها در محیط بسته انجام می شود، هوای سرد و خشک می تواند به زنده ماندن و قدرتمند ماندن ویروس کمک کند، گرچه شواهد موجود در این مورد قطعی نیست).

بعد از پایین آمدن تعداد موارد ابتلا و مرگ در اروپا، مردم برای اوقات فراغت سفرهای خود را شروع کردند و این کار به موجی که اکنون شاهد آن هستیم، کمک کرده است. این همان چیزی است که ما باید در مورد این بیماری یاد بگیریم؛ ویروس جایی نمی رود (حتی اگر تعداد ابتلا به آن در یک دوره کاهش یابد)، منتظر فرصتی مجدد است. به عنوان مثال، اسپانیا در مردادماه، ۲.۵ میلیون نفر گردشگر خارجی داشته است. در حالی که در فروردین و اردیبهشت ماه عملاً هیچ گردشگری نداشت. چیزی که تعجب آور است، این است که انتظار می رفت کشورهای اروپای غربی برای کنترل اپیدمی اقدامات موثرتری انجام دهند، اما به نظر می رسد که این اتفاق نیفتاده است.

در میان ناامیدی عمومی و افزایش موارد ابتلا و مرگ در اروپا، چالش برگزاری جشن های سال جدید میلادی پیش روی این کشورهاست. این کشورها نمی دانند در شرایطی که ناچار شده اند به دلیل افزایش شدید ابتلا و مرگ ناشی از کووید-۱۹ محدودیت ها را در این چند ماه مانده به کریسمس افزایش دهند، در مقابل جمعیت خسته از ویروس، چگونه مانع از برگزاری مراسم های کریسمس شوند.