«تولد در تاریخ رند» همان داستان چهار کلمه‌ای است که چند سالی گوشمان به شنیدن آن عادت کرده، اما این بار برای ۹۹/۹/۹؛ همان تاریخی است که برخی زنان باردار را به صف انتظار سزارین کشانده تا در این روز فرزندشان را به دنیا بیاورند.

به گزارش ایسنا، ۹۸/۸/۸، ۹۷/۷/۷، ۹۶/۶/۶ و ... از روزهایی بوده‌اند که در آن سال‌ها برخی زنان را وسوسه کرد تا پیش از موعد زمان زایمان در صف سزارین بایستند، حتی به قیمت به خطر افتادن سلامت نوزادشان! در نهم آذرماه امسال هم شاهد هم‌نشینی اعداد ۹ در کنار یکدیگر هستیم؛ روزی که برخی‌ از زنان باردار را برای تولد فرزندشان در ۹۹/۹/۹ روانه بیمارستان می‌کند تا به زعم برخی‌ها، تولد لاکچری را برای فرزندشان رقم بزنند.

هرچند که برخی‌ها تولد در این روزهای به اصطلاح خاص را لاکچری می‌دانند، اما هشدارها و توصیه‌های پزشکان و متخصصان حوزه سلامت نشان می‌دهد که دستکاری در زمان تولد نوزادان عواقب و خطرات جدی را برای کودک به همراه دارد، به طوریکه بسیاری از این پزشکان و متخصصان نسبت به تولد زودرس نوزادان در برخی تاریخ‌های خاص انتقاد دارند.

دکتر پریچهر پورانصاری- عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی چندی پیش به والدین هشدار داد که دخالت در تاریخ تولد نوزاد ممکن است منجر به بروز عوارض ماندگار، ناتوانی و حتی مرگ در نوزاد شود و ناهید خداکرمی-رئیس انجمن علمی مامایی ایران هم گفت که ممکن است با تولد زودهنگام، یک جنین به ظاهر سالم باشد، اما ممکن است دستگاه گوارش، اعصاب و غیره آن هنوز به مرحله‌ی رسیدگی کامل نرسیده باشد و زمینه بروز برخی بیماری‌ها همچون آسم، مشکلات تنفسی، چاقی و دیابت و غیره در کودک ایجاد می‌شود. خانواده‌ها باید بدانند که به خاطر یک عدد رُند ۹۹.۹.۹ نباید فرزندانشان را در معرض مادام‌العمر بیماری‌ها قرار دهند و قطعا فرزندان نیز در مواجهه با این بیماری‌ها والدین‌شان را نخواهند بخشید که به ازای یک تاریخ تولید لاکچری، بیماری‌های زیادی را به آنها هدیه می‌کنند.

میزان تبعات و عوارض زایمان زودرس به قدری جدی و بالاست که حتی برای حفظ سلامت این نوزادان، سیف الله ابوترابی-سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور اعلام کرد که امکان صدور شناسنامه متولدین ۱۵روز اول آذر به تاریخ رُند وجود دارد.

شخصیت های نمایشی

اما چرا با وجود اینکه سالهاست پزشکان نسبت به دستکاری زمان تولد و عوارض و خطرات احتمالی آن هشدارهای بسیاری داده‌اند، همچنان برخی والدین برای تولد فرزندشان در این روزهای خاص سماجت دارند؟ که امین رفیعی‌پور- روانشناس و معاون آموزشی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور علت دستکاری در تاریخ تولد فرزند را ناشی از ابتلای والدین به اختلالات شخصیتی عنوان می‌کند و به ایسنا می‌گوید: طی چند سال گذشته مطالعاتی درخصوص علت تمایل افراد به عمل‌های زیبایی در کشور انجام شد که نشان داد اغلب این افراد دارای شخصیت‌های نمایشی هستند و عموما عمل‌های زیبایی زیادی را به این دلیل انجام می‌دهند. در واقع افرادی که دارای اختلال شخصیت نمایشی اند، در بسیاری از موارد علاقه‌مند هستند تا نسبت به سایر افراد جامعه متفاوت دیده شوند.

وی ادامه ‌می‌دهد: اما اکنون شاهد هستیم که در جریان تاریخ‌های تولد، خانواده‌هایی هستند که زمان تولد فرزند خود را دستکاری می‌کنند تا از این طریق خود را از جامعه متمایز نشان دهند، این درحالیست که زمان تولد و یا محل تولد تمایزی در افراد جامعه نسبت به یکدیگر ایجاد نخواهد کرد.

این روانشناس دستکاری در تاریخ تولد نوزادان را ناشی از شیوع اختلالات شخصیتی و اختلالات روانی در جامعه می‌داند و معتقد است که اختلالات روانی و شخصیتی از قدیم وجود داشته، دارد و خواهد داشت، اما این اختلالات زمینه‌ای شده است تا برخی والدین علی رغم اینکه می‌دانند ممکن است زایمان زودرس آسیب‌های جسمانی برای فرزندشان به وجود آورد، زمان تولد فرزند خود را دستکاری کنند.

معاون آموزشی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور در ادامه به ویژگی‌های اختلال شخصیت نمایشی می‌پردازد و می‌گوید: این دسته از افراد دوست دارند به نوعی خود را در معرض توجه و دید جامعه قرار دهند و اغلب زمان و انرژی بسیاری را صرف این موضوع می‌کنند، این اختلال در برخی مواقع با عمل‌های متفاوت زیبایی، تغییرات دکوراسیون خاص منزل و یا حتی دستکاری در تاریخ تولد فرزند رخ می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه دستکاری در زمان تولد فرزند، علاوه بر ابعاد جسمانی، ابعاد روانی کودک را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد، بیان می‌کند: زمانی که والدین زمان تولد فرزندشان را دستکاری می‌کنند، در صورتی که کودک دچار مشکلاتی جسمانی شود، پس از گذشت چند سال در رابطه بین کودک و والدین‌اش مشکلاتی ایجاد می‌شود، زیرا در آن زمان کودک معتقد خواهد بود که والدین‌اش او را برای نیازهای دل خودشان متولد کردند و حتی ممکن است کودک در اجتماع نیز دچار سرخوردگی‌های جدی نیز شود.

نمایش فرهنگ اشرافی به قیمت سلامت فرزند

در این میان اما جبار رحمانی- مردم‌شناس در گفت و گو با ایسنا، دستکاری در تاریخ تولد را ناشی از مسائل فرهنگی و مصرف گرایی و کالایی شدن امر سلامت و پزشکی عنوان می‌کند و معتقد است که زایمان‌های زودرس ناشی از نوعی نمایش فرهنگی اشرافی و لاکچری در مردم و در عین حال نوعی تخلف از تعهدات حرفه‌ای پزشکان است که در نهایت سلامت نوزادان را به خطر می‌اندازد.

رحمانی با بیان اینکه در جهان سنت، تولد خارج از اراده افراد و در نظمی کائناتی رخ می‌دهد، به ایسنا می‌گوید: از دوران قدیم لحظه تولد دارای بار معنایی بوده است و به همین دلیل زمان تولد به عنوان زمانی مهم تلقی می‌شده است و همواره اینکه افراد در چه زمان و مکانی متولد شوند مورد اهمیت بود، اما این به معنای میل به دست بردن در زمان تولد نبوده است.

۹۹.۹.۹ ؛ دستکاری در رویدادی طبیعی برای یافتن هویتی خاص

وی ادامه می‌دهد: در دوران قدیم زمانی که نوزادی در زمان و مکان خاصی متولد می‌شد این موضوع برای اطرافیان دارای بار معنایی خاصی بود. به طوریکه والدین او براساس آن زمان و مکان، نام نوزاد را نشانه‌گذاری و انتخاب می‌کردند. در واقع از دوران قدیم افراد علاقه‌مند بودند تا در زندگی اجتماعی خود به نحوی نشانه‌گذاری کنند. انسان‌ها به مکانیزم‌هایی که میان افراد تمایز ایجاد می‌کند علاقه‌مند هستند، زیرا از طریق این تمایزات هویت‌های خاص، منزلت‌های خاص یا سرمایه‌های خاصی را با خود به همراه دارند، اما اتفاقی که در دهه اخیر رخداده است، نشان می‌دهد برخی والدین علاقه‌مند به تولد فرزندشان در تاریخ‌های رند هستند؛ پدیده‌ای که ناشی از دستکاری افراد در روند و بخش‌هایی از تولد طبیعی است.

رحمانی خاطرنشان می‌کند: افرادی هستند که ممکن است در تاریخ ۷۷/۷/۷ متولد شده باشند، اما در آن دوران برای جامعه تاریخ تولد چندان مورد توجه نبود، اما در دهه اخیر برجسته‌سازی تاریخ تولد به مثابه آیینی خانوادگی و فردی به نوعی مورد توجه قرار گرفته که این امر تاحدی ناشی از آشفتگی در آیین‌های جمعی و عمومی است و به همین دلیل ما شاهد دستکاری در تاریخ تولد برخی نوزادان هستیم.

تلاش برای متمایز نشان دادن سبک زندگی حتی با دستکاری تاریخ تولد فرزند

این مردم‌شناس علل اصرار برخی والدین بر دستکاری در تاریخ تولد فرزندشان را ناشی از مسائل فرهنگی می‌داند و می‌گوید: به نظر می‌رسد مصرف نمایشی از زمان و دستکاری امکانات پزشکی باعث شده تا برخی والدین تاریخ تولد فرزندشان را دستکاری کنند. در واقع یکی از راه‌هایی که افراد از طریق آن می‌توانند سبک زندگی خود را متمایز نشان دهند، «فرزند» و تاریخ تولد او و مناسبت‌هایی است که حول خانواده شکل گرفته است.

وی با تاکید بر اینکه باید بهترین زمان تولد نوزاد از نظر پزشک تعیین شود تا کمترین ریسک به کودک وارد شود، می‌افزاید: در این شرایط همیشه نقد متوجه مردم است که چرا برخی دست به اقدامات مدگونه نابخردمندانه می‌زنند، اما سوالی که مطرح می‌شود این است که چه کسی به پزشکان اجازه داده تا به والدین کمک کنند که تاریخ تولد فرزند خود را دستکاری کنند؟. این موضوع نوعی تخلف از تعهدات حرفه‌ای پزشکان است که سلامت نوزاد را به خطر می‌اندازند تا در تاریخ رندی متولد شوند.

پزشکان؛ یک پای داستان تخلف در تاریخ تولدهای لاکچری

این مردم‌شناس می‌گوید: در ایران نهاد پزشکی در برخی موارد به واسطه کالایی شدن پزشکی و پول حاضر است تاریخ تولد نوزاد را برای چند روز تغییر دهد، این درحالیست که اگر به دلیل تاریخ پیش از موعد تولد، به کودک یا مادر صدمه‌ای وارد شود نوعی «تخلف» رخ داده است، لذا دستکاری تاریخ تولد در این روزها با همکاری نظام پزشکی و جامعه در حال رخداد است و این تخلف صرفا تخلفی مردمی محسوب نمی‌شود.

رحمانی معتقد است که کالایی شدن امر سلامت و پزشکی یکی از مسائلی است که سالهاست در ایران وجود دارد؛ در کشورهای توسعه یافته اصولا سلامت، آموزش و مسکن امری کالایی نیستند و سیستم در حد معقولی این امکانات را برای همه مردم تامین می‌کند اما زمانی که در ایران منطق سلامت و بهداشت به سمت منطق کالایی شدن حرکت کند، افراد می‌توانند با مناسبات پولی این منطق را دستکاری کنند.