صحبت از غذا که می شود طیف بسیار وسیعی از خوراکی ها به ذهن معطوف می شود. هرکجای جهان هستیم و ایران عزیزمان را که بالا و پایین کنیم با غذاهای متنوعی مواجه خواهیم شد که دست ما را برای انتخاب باز می گذارد.

از بین همه غذاها، غذاهای سنتی و محلی هر منطقه با روح و روان هر انسانی بازی می کنند و دیگر انتخاب یک غذا آسان نیست. شاید بیراه نباشد اگر بگوییم غذاهای محلی مطابق با طبع و ذائقه انسان ها به وجود آمده اند و از این رو می توان نتیجه گرفت که با چه طیف گسترده از غذاها مواجه هستیم. ایران عزیزمان که مهد اقوام مختلف است در هر گوشه و کنار خود مردمانی با فرهنگ غذایی متفاوت را در خود جای داده است.

در این بین مشهد که در دوره تاریخی افشاریان پایتخت ایران زمین بوده و اکنون کلان شهری در شمال شرق ایران است، علاوه بر اینکه دارای اماکن زیارتی و جاذبه های گردشگری بسیاری می باشد، شهرت تنوع غذاهای محلی بسیار پرآوازه ای نیز دارد. طعم و عطر غذاهای سنتی مشهد که حاصل خوش سلیقگی مردم این منطقه است از یاد هیچ مسافری نخواهد رفت و جزیی از بهترین خاطرات هر مسافری است.

چنانچه علاقه مند به آشنایی با فرهنگ غذایی این شهر تاریخی هستید پیشنهاد میکنیم خواندن این بخش از آشپزخانه نمناک را از دست ندهید تا به هنگام سفر به آنجا با آگاهی بالا از داشته های این شهر بهره مند شوید.

ماقوت

مسقطی مشهدی یا ماقوت یک نوع حلوا است که برای خوشمزه تر شدن به آن زعفران، بادام می افزایند. مشهدی ها در مورد ماقوت تعبیر جالبی دارند که حلوای ماقوت بهتر از جوهر یاقوت است این حلوای دلپذیر از آرد و زعفران تهیه می شود و در اغلب مراسمات مشهدی ها می توان این حلوای خوشمزه را دید.

دیگچه مشهدی

شاید وقتی اسم دیگچه مشهدی را میشنوید ممکن است که این فکر در ذهن شما تداعی شود که غذایی است بار گذاشتی و پر از گوشت. ولی در اصل این یک شیرینی و دسر می باشد که در مراسمات مذهبی مانند ماه محرم و یا افطاری تهیه می گردد و از ترکیب هل، گلاب، برنج، شکر، زعفران، شیر، کره، پخته می شود.

آش ماست مشهد

از غذاهای سنتی و خوشمزه ی مشهد می توان به آش ماست اشاره کرد که گاهی از آن به آش دوغ نیز یاد می کنند. البته این آش خوشمزه در بیشتر نقاط کشورمان پخته می شود اما دستور پخت آش مشهدی با بقیه نقاط اندکی تفاوت دارد. این غذا را می توان به عنوان پیش غذا یا حتی یک وعده ی غذایی نیز استفاده کرد.

البته آش ماست در ابتدا مختص سبزوار بوده و در آنجا از محبوبیت بیشتری برخوردار بوده است و بعدها در مشهد نیز پخت آن مرسوم گشته است. برای پخت این آش لذیذ از سینه ی مرغ، برنج، لپه، ماست، سیر، پیاز، نعنا خشک، نمک، فلفل، زعفران و برگ بو استفاده می کنند.

شیشلیک

از مرغوبترین کبابها می توان به شیشلیک اشاره کرد. که حتی وقتی اسمش را نیز تلفظ می کنیم طعم خوشمزه اش در ذهنمان تداعی می شود این کباب بی نظیر از گوشت بره درست می شود البته با توجه به اینکه طرفداران زیادی دارد شاید از گوشت دیگری نیز طبخ گردد. شیشلیک مشهد از غذاهای گران و پرطرفدار می باشد و به شدت هم خوشمزه است اگر به مشهد مسافرت کردید حتما شیشلیک مشهد را امتحان کنید.

آش لخشک

آش لخشک از آش های محلی و سنتی مشهد است و جزو خانواده ی آش ها محسوب می شود با این تفاوت که فقط از عدس استفاده می شود و از حبوبات دیگر در آش استفاده نمی کنند.

در داخل آش از رشته های پهن و بلندی به نام لخشک استفاده می کنند که در زمانهای قدیم بانوان خودشان در خانه درست می کردند. این غذا به خاطر وجود منابع آهن و مخصوصا داشتن عدس بسیار مورد استفاده قرار می گیرد در این آش معمولا از پیاز داغ، سیر داغ، نعنا داغ و کشک استفاده می کنند.

شله مشهدی

شله مشهدی هم از خانواده ی آش ها است و در مشهد به شُله معروف است برای پخت این غذا از گوشت، ادویه ی بسیار و حبوبات استفاده می شود. قدمت پخت این آش به حمله ی مغولها برمی گردد که به خاطر نبودن مواد غذایی، هرچیزی که پیدا می کردند به غذا می افزودند و اگر گفته شد که این غذا مغولی است کاملا اشتباه است چرا که منظور این است که پخت آن به زمان مغول برمی گردد چون برای تهیه ی این غذا باید حبوبات زیادی مصرف شود و زحمت زیادی نیز دارد به همین دلیل در خانه ها زیاد پخته نمی شود بلکه به مقدار زیادی در مراسمات مانند محرم توسط آشپزهای خبره پخته می شود. این آش برای مشهدی ها بسیار مهم است و در لیست آثار معنوی کشور ثبت شده است.

کوکو شیرین

کوکو شیرین از غذاهای قدیمی مشهد است و از غذاهای دسری و شیرین مشهدی ها که به عنوان دسر یا پیش نیاز غذا استفاده می کنند. شیره ای که بر روی این غذای خوشمزه ریخته می شود طعم دلچسبی به آن می دهد که سبب شده طرفداران زیادی داشته باشد این شیره از مخلوط گلاب، زعفران، شکر، آب، درست می شود و زمانی که کوکو کمی سرد شد شیره را به آن می افزایند. تهیه ی کوکوی شیرین در قزوین و تبریز هم رایج است اما اصالت آن به مشهد بر می گردد.

یتیمچه مشهدی

این یک غذای راحت و ساده و در عین حال بسیار مقوی است و در بیشتر شهرهای کشورمان نیز پخته می شود و روش پخت و مواد آن نیز با توجه به ذائقه ی ساکنان هر منطقه ای متفاوت است. در یتیمچه ی مشهد لوبیا، بادمجان، نخود، عدس، دارچین، زرد چوبه، نمک و فلفل بکار می برند.

البته گاهی هم از کشک و گوجه فرنگی و نعنا داغ هم استفاده می کنند. این غذا در واقع مختص نیشابور است چون این غذا راحت و ساده است احتمالاً همه ما خوردن آن را چند باری امتحان کرده ایم البته پخت این غذا در میان ترک های آذری و شیرازی ها نیز رایج است و تنها مختص مشهد نیست.

رشته پلو

رشته پلو غذای محلی و بومی مشهد، اردبیل و کرمانشاه می باشد که در مناطق دیگر هم به روشهای مختلف طبخ می گردد. مشهدی ها در نوروز این غذای خوشمزه را پخته و نوش جان می کنند و معتقد هستند که با خوردن این غذا سر رشته کار به دستشان می آید. رشته پلو از موادی مانند برنج، ران مرغ، رشته پلویی، دارچین، زعفران، سماق، کره، پیاز، نمک و فلفل درست می شود.

پلو مخلوط مشهدی

یکی از غذاهای سنتی و خوشمزه و دلچسب خطه خراسان رضوی پلوی مخلوط است که در واقع همان استانبولی و لوبیا سبز است که با هم مخلوط شده اند و ترکیب بسیار خوشمزه ای را ایجاد کرده اند. باید بدانید در طبخ این غذا از برنج، گوشت، هویج، رب گوجه فرنگی، ادویه های گوناگون بکار می برند.

غذای چنگالی

این یک غذای سنتی است که سریع و فوری حاضر می شود و بسیار لذیذ است. اگر مایل به میل غذای سبک و ساده در وعده ی صبحانه یا میان وعده هستید پیشنهاد میکنیم چنگالی را امتحان کنید.

این غذای پرطرفدار در اکثر شهرهای مشهد طبخ می شود. برای پخت چنگالی اول نان را ریز ریز کرده در داخل روغن قرار می دهند و بعد با شیره، شکر یا عسل مخلوط می کنند در بعضی نقاط به آن کره حیوانی هم می زنند.

دیزی سنگی

دیزی سنگی یک آبگوشت بسیار خوشمزه است که در ظرف های سنگی یا سفالی پخته می شود. آبگوشت های مشهد در لیست عالی ترین غذاهای محلی و سنتی مشهد قرار دارند و چون در ظرف های مخصوص پخته می شوند دارای طعم بسیار خوشمزه و به یادماندنی هستند در تهیه این غذا موادی مانند گوشت، لوبیا، سیب زمینی، نخود، ادویه، پیاز، نمک بکار برده می شود.

کمه جوش

غذایی که اگر با سبزی خوردن و نان سرو شود بسیار لذیذ خواهد شد یکی دیگر از غذاهای محلی مشهد می باشد که کمه جوش نام دارد، این غذا در بین مردمان خراسان رضوی بسیار پرطرفدار است.

جالب است بدانید که کمه یک نوع ماست چرب و سفت می باشد که در این غذا به کار برده می شود. در تهیه این غذای خوشمزه به موادی همچون ماست چکیده یا کمه، سبزیجات شامل (نعنای خشک و تازه، تره)، پودر گردو، کشک، کره، تخم مرغ، پیاز روغن حیوانی احتیاج دارید.

خورش ریواس مشهد

در فصل بهار در بخش های کوهستانی ایران گیاهان خودرویی رشد می کنند که دارای یک طعم ترش و خوشمزه اند. که با آن خورشتی بسیار خوشمزه پخته می شود. خورشت ریواس نه تنها در مشهد بلکه در استان های خراسان جنوبی و کردستان هم طرفداران خود را دارد. موادی که برای این خورشت بکار می روند عبارتند از گوشت، شکر، نعنا، جعفری تازه، پیاز و ریواس می باشد.

اشکنه قوروت

این غذای مشهدی بسیار مقوی و مفید است که کله جوش هم نامیده می شود و از غذاهای خوشمزه و پرطرفدار مشهدی می باشد. اشکنه قوروت به علت داشتن کشک، سرشار از کلسیم می باشد و برای تهیه آن از کشک ساییده شده، نعنا داغ، ادویه، مغز گردوی ریز شده، پیاز داغ ،استفاده می کنند.

ساطری پلو

از جمله غذاهای سنتی خوشمزه و لذیذ دیگر مشهد می توان به ساطری پلو اشاره کرد، این غذا شباهت زیادی به هویج پلو دارد ولی با این تفاوت که داخل آن کشمش به کار برده می شود.

موادی که در تهیه این غذا به کار برده می شود عبارتند از:برنج، گوشت چرخ کرده، پیاز رنده شده، هویج، کشمش، نمک و فلفل استفاده می شود. پس از اینکه مواد آماده طبخ شدند هویج های خلالی در ماهیتابه تفت داده می شود و در نهایت کشمش داخل روغن سرخ می شود.

قیمه مشهدی

قیمه مشهدی نیز از آن دسته غذاهای سنتی مشهد به شمار می رود که عطر و طعم بسیار فوق العاده ای داشته و شباهت زیادی به قیمه های معمول شهر های مختلف دارد ولی فقط در یک مورد قیمه مشهدی را می توان متفاوت از سایر قیمه ها دانست آن هم به کار بردن ادویه هایی همچون زنجبیل، جوز هندی، زعفران، هل و دارچین می باشد.

به خاطر همین با خوردن یک بار از آن یک طعم بخصوصی از این غذا زیر زبانتان خواهد ماند. این غذا در بین مردم مشهد و زائران و گردشگرانی که همه ساله به آنجا سفر می کنند طرفداران بسیار زیادی به خود اختصاص داده است. بنابراین پیشنهاد می کنیم چنانچه سفری به این شهر مقدس داشتید برای یکبار هم که شده طعم این غذای خوشمزه را بچشید.