فارس نوشت: یکی از شکایت های این روزهای پدر و مادرها استفاده زیاد بچه ها از تلفن های همراه و حضور در فضاهای مجازی و بازی های رایانه ای است. خیلی از پدر و مادرها واقعا در این روند مستأصل شده اند و نمی دانند چه کار باید بکنند تا بچه هایشان دچار آسیب نشوند، درحالیکه با یک سری ترفند ساده می توان بچه ها را از گوشی هایشان جدا کرد.

این روزها یکی از تفریحات و سرگرمی های کودکان ایرانی و خارجی در همه سنین استفاده از مبایل و تبلت ها است که در آنها از فیلم و عکس گرفته تا بازی های مختلف نصب کرده و خودشان را سرگرم می کنند. در ایام شیوع کرونا هم که به دلیل مجازی بودن بچه ها در شبکه های تلویزیونی و اینترنتی استفاده بچه ها از رسانه های مختلف از تلویزیون تا تبلت و گوشی های همراه و لب تاب و تبلت چند برابر شده است.

اینها درحالی است که طبق گفته محققان دانشگاهی نیوزلند بافت مغزی کودک به دلیل رطوبت بیشتری که دارد ، در مواجهه با اشعه های تلفنی ، تبلت ، لبتاب و گوشی های همراه واکنش بیشتری نشان می دهد و گرمتر می شود. بیش از سه هزار کودک در آمریکا با تومور مغزی مواجه هستند و این در حالی است که به طور معمول یک چهارم سرطان های دوران کودکی را تومور مغزی تشکیل داده است.

استفاده مدام از تلفن های همراه از دوران کودکی تا دوران نوجوانی کاندید تومور مغزی شدن را زیاد می کند. طبق تحقیقات در نیوزلند ۹۰ درصد کودکان از تلفن همراه استفاده می کنند به طوریکه تلفن همراه به اتاق خواب می رود و در کنارش موقع خواب قرار می گیرد. کشور های انگلستان ، مجارستان ، اسپانیا، سوئد و استرالیا نیز استفاده از تلفن همراه در آنها توسط کودک و نوجوانشان ۱۰۰ درصد افزایش یافته است.

*دیگر تأثیرات امواج گوشی های همراه بر مغز کودکان

آسیه حسینی نیکو ، روانشناس کودک و نوجوان در این باره می گوید: زمانی که کودکان با تلفن همراه بازی می‌کنند دوپامین در بدن آن‌ها به واسطه کار با ابزار الکترونیک آزاد می‌شود و مغز توسعه نیافته کودک را هدف قرار می دهد. هر چه بچه ها بیشتر از بازی های رایانه ای و گوشی موبایل استفاده کنند به دیگر کارهای با حرکت و جنب و جوش کمتر می پردازند و در نتیجه به مرور مشکلات تمرکز در آنها ایجاد می شود و برعملکرد تحصیلی شان هم تأثیر می گذارد.

وی همچنین افزود: استفاده زیادی از موبایل بر خواب و بیداری بچه ها هم اثر منفی می گذارد و ملاتونین را دچار تداخل می کند و فاصله نزدیک نور به چشم احساسات و سیستم عصبی بچه ها را تحت تأثیر قرار می دهد و آنها را دمدمی مزاج می کند.

*اعتیاد بچه ها به گوشی های همراه را چطور کم کنیم؟

حال مسئله اصلی این است که با استفاده زیاد کودکان و نوجوانان در ایام کرونا از تلفن های همراه، لبتاب و تبلت ها و حضور بیشتر بچه ها در فضاهای مجازی که ممکن است به لحاظ جسمی باعث مسائلی چون کوچکی مغز، رطوبت بیشتر مغز، افزایش آسیب های بافت مغز، گرم شدن سر و کاهش اشتها، افزایش حرارت و خشکی مغز و جذب اشعه های آن شود، چه کنیم که بچه ها آسیب های کمتری ببینند؟

۱-برای استفاده بچه ها از گوشی های موبایل و حضور در فضای مجازی زمان تعیین کنیم

به استثنای زمانی که می بایست بچه ها به درس و آموزش و حضور در کلاس های مجازی بپردازند که نیاز تحصیلی انها است، برای بقیه ساعات روز بچه ها زمان مشخص تعیین کنیم چرا که خیلی از بچه ها به بازی های اینترنتی هم اعتیاد دارند و ساعت ها خیره به بازی هایی می پردازند که آنها را از جنب و جوش و خورد و خوراک می اندازد برای این فعالیت هایشان زمان تعیین کنید. مثلا به فرزندتان بگویید که شما می توانید یک ساعت در روز به بازی بپردازی و بقیه زمان فعالیت هایی غیر از حضور در فضای اینترنت و استفاده از گوشی همراه باید باشد. البته این به شرطی است که بتوانیم یک برنامه ریزی صحیح بدون موبایل برای بچه ها در طول روز داشته باشیم.

۲-استفاده از گوشی موبایل هنگام خواب ممنوع!

یکی از موارد آسیب زای ذهنی برای کودکان استفاده از موبایل در هنگام خواب است که هم خواب و بیداری آنها را دچار تداخل می کند هم آسیب های ذهنی و چشمی برایشان به بار می آورد بنابراین گوشی همراه هنگام خواب باید از بچه ها جدا شده و در فضایی غیر از اتاق خواب استفاده کند. همچنین این قانون را هنگام غذا خوردن هم می توان وضع کرد چرا که خیلی از خانواده ها گلایه دارند که بچه هایشان حین غذا خوردن هم گوشی را کنار نمی گذارند در این طور مواقع می بایست قوانین مشخصی وجودداشته باشد تا آنها را به رعایت آن موظف کند.

۳-بازی های دیگر را جایگزین بازی‌های مجازی کنید

به عنوان یک پدر و مادر وظایف این روزهای شما علاوه بر اینکه می بایست گوشی های همراه را به دست بچه هایتان بدهید و به دنبال کارتان بروید این است که اتفاقا گوشی ها را بگیرید و بازی های دیگری جایگزین گذراندن وقت بچه ها در اینترنت و فضای مجازی کنید. بازی هایی که خیلی از ما هنوز به خاطر داریم اما بچه هایمان هیچ چیز از آنها نشنیده اند.

از جمله این بازی ها می توان به ادا بازی با اعضای خانواده، درست کردن کاردستی های مختلف براساس سنین بچه ها، کشیدن نقاشی و خطاطی، اسفنج بازی ، بازی با گواش و گل بازی، دوچرخه سواری و قایق موشک در فضای حیاط و دیگر محیط های امن اشاره کرد.

۴-فرهنگ کتابخوانی را ترویج دهید

در این مدت خانه نشینی بچه ها می توانید با تشویق های زیاد بچه ها را به سمت کتابخوانی متفرقه سوق دهید خیلی از بچه های امروزه محدود به چند کتاب مدرسه هستند که آنها را هم جسته و گریخته و اجبارا می خوانند بنابراین برای بچه ها میتوان جایزه تعیین کرد که هر چه زودتر یک کتاب را تمام کنند یک امتیاز مثبت برای فعالیتی که دوست دارند یا وسیله ای که تمایل به تهیه دارند، بگذارید در این صورت آنها تشویق می شوند که روندشان را تسریع دهند.

۵-گلکاری و آشپزی را به بچه ها آموزش دهید

خیلی از مادرها هستند که اجازه نمی دهند بچه هایشان با گل و گیاه و وسایل آشپزخانه و مواد غذایی سروکار داشته باشند یا خیلی حساس هستند و احساس میکنند بچه ها زندگی را بهم ریخته و شلخته می کنند یا اینکه میترسند اتفاقی برای بچه ها بیافتد در حالیکه بنا به سن و سال بچه ها می توان آنها را در امور خانه مشارکت دارد ، جنسیت هم ندارد می توان بخش هایی از کار اشپزی را به آنها سپرد و حس استقلال را هم در وجودشان شکوفا کرد.

یک روزهایی که مشغول کار با گل و گیاه هستید، بچه ها را با تهیه دستکش ها و وسایلی دخیل کنید و آنها را به حس زیبای ارتباط با گیاهان زنده آشنا کنید.

۶-جدایی همگانی از گوشی و تلویزیون

پدر و مادرها اگر گله دارند که بچه هایشان مدام سرشان در تلویزیون و گوشی است یک نگاه هم به خودشان بیاندازند شاید این خط و ربط خودشان هم هست بنابراین برای تغییر یک عادت اول باید از خودمان شروع کنیم و بعد از بچه ها توقع رفتار مثبت داشته باشیم.

۷-از بچه ها بخواهیم دوست پیدا کنند

یکی از مشکلات بچه های امروز نداشتن دوست است چرا که مدام در فضای مجازی هستند و این فضای کرونایی هم به این امردامن زده است اگر فضای امنی برای حضور در پارک و محله برای بچه ها با رعایت پروتکل ها وجوددارد از بچه ها بخواهیم که دوست پیدا کنند با هم‌محلی‌ها آشنا بشوند و با دوستان مدرسه شان صحبت کنند در این صورت دایره ارتباطاشان بیشتر می شود و وقتی هم که مدرسه ها باز بشود این ارتباطات بیشتر می شود.